κείμενο: Θανάσης Πρωτάτος

Πώς θα μπορούσαμε να μειώσουμε δραματικά τα προβλήματα στον κόσμο δωρεάν ή με ελάχιστο κόστος; Διαβάζοντας βιβλία! Αυτό είναι ένα φανταστικό σενάριο που δεν θα μπορούσε ποτέ να γίνει πραγματικότητα, δυστυχώς. Που να διαβάζω τώρα… πρέπει να ανεβάσω ακόμα μια σέλφι στο instagram, να δω άλλη μια σειρά στο Netflix. Αποκλείεται, δεν προλαβαίνω.

Πες όμως οτι γίνεται. Και προλαβαίνεις. Και όλοι διαβάζουν καθημερινά. Τι θα μπορούσε να γίνει;

Ο κόσμος θα ήταν πολύ καλύτερος. Αν ο καθένας από εμάς διάβαζε τουλάχιστον ένα βιβλίο την εβδομάδα, καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας, πιθανότατα θα απολαμβάναμε αμέτρητα οφέλη όπως, μείωση της εγκληματικότητας, λιγότερη βία στο διαδίκτυο, αύξηση της οικονομικής παραγωγής, πιο σταθερά σπίτια και καλύτερες ανθρώπινες σχέσεις.

Υπερβάλλω; Το διάβασμα δεν έχει λες τόση δύναμη και αξία; Ίσως, αλλά ξανασκέψου το. Αν όλοι διαβάζαμε περισσότερο, ο κόσμος σίγουρα δεν θα γινόταν χειρότερος…

Tα σωστά βιβλία σε κάνουν καλύτερο άνθρωπο

Η απαξίωση πολλών για τα βιβλία, ριζώνει στην έλλειψη γνώσης και παιδείας. Πραγματικής και ουσιαστικής γνώσης και παιδείας, που προέρχεται από προεργασία χρόνων από την στιγμή που γεννιόμαστε. Δισεκατομμύρια άνθρωποι σήμερα, στηρίζούν την πνευματική τους “φώτιση” στο διαδίκτυο. Ο κύριος Goog-λης είναι πλέον ο δάσκαλος όλων. Αυτός που σου υποδεικνύει τί και πώς θα “διδαχθείς”… στα ρηχά και γρήγορα πάντα. Εύκολες και γρήγορες πληροφορίες για να μη βάζουμε το μυαλουδάκι να κουράζεται.

Εκατομμύρια άνθρωποι αγνοούν τις άπειρες και διαφορετικές πληροφορίες που μπορεί να πάρει κάποιος, για άλλους ανθρώπους, κουλτούρες, την ιστορία, την τεχνολογία, τον τρόπο που λειτουργεί ο κόσμος, διαβάζοντας βιβλία. Γνώση που δεν υπάρχει στο διαδίκτυο. Ή και να υπάρχει είναι θαμμένη τόσο βαθιά μέσα στη φασαρία άχρηστων ή λανθασμένων πληροφοριών, που δεν θα την βρείς ποτέ. Όχι, η ανάγνωση βιβλίων δεν θα σε κάνει πανέξυπνο ξαφνικά και παντογνώστη και ναι, υπάρχουν πολλά βιβλία καλά και πολλά βιβλία κακά! Όταν διαβάζεις όμως, γίνεται κάτι εξαιρετικό. Οι νευρώνες μέσα στο κεφάλι σου αρχίζουν να αναβοσβήνουν σαν τα λαμπάκια του χριστουγεννιάτικου δέντρου. Η ανάγνωση, λόγο του σταθερού και αργού ρυθμού της, σε αναγκάζει να σκεφτείς αυτό που διαβάζεις, να στοχαστείς και να αναζητήσεις ακόμα μια νέα πληροφορία, α΄κομα μια σελιδά και άλλη μία. Σε αντίθεση, το mindless-scrolling - η χωρίς καμία σκέψη, άσκοπη κίνηση του δαχτύλου σου πάνω στην μικρη οθόνη του κινητού σου - σβήνει τα λαμπάκια του εγκεφάλου σου, μετατρέποντάς σε, σε ένα νέου είδους ζόμπι. Ένα ζόμπι καταδικασμένο να “τρέφεται” με άχρηστες, πολλές φορές ψεύτικες και ευκολόπεπτες πληροφορίες, με σκοπό το κέρδος των πολυεθνικών…

Αν όλοι διαβάζαμε βιβλία, αν μπορούσαμε να μετατρέψουμε τις γνώσεις που παίρναμε σε πράξη και αναπτύσσαμε την ικανότητα να μαθαίνουμε και να απορροφάμε γνώση, θα διαπιστώναμε μία σημαντική άνοδο στη ατομική και και την συλλογική μας συνείδηση - κάτι που χρειαζόμαστε απεγνωσμένα σαν είδος.

Ένα βιβλίο από μόνο του δεν μπορεί να προκαλέσει τόσο ριζικές αλλαγές, αλλά η συσσωρευμένη γνώση πολλών βιβλίων, θα σε βοηθήσει να παίρνεις καλύτερες αποφάσεις, να κατανοείς καλύτερα τον τρόπο που λειτουργεί ο κόσμος, να καταλαβαίνεις καλύτερα τους ανθρώπους, να γράφεις (τί είναι αυτό;) και να λειτουργείς καλύτερα. Επιπλέον, διαβάζοντας περισσότερο, διαβάζεις και πράγματα με τα οποία δεν συμφωνείς και πολλές φορές μπορούν να σε οδηγήσουν να αλλάξεις τρόπο σκέψης και να αντικαταστήσεις τις παλιές σου απόψεις και ιδέες ανακαλύπτοντας νέες.

Το διάβασμα ανήκει στη μικρή λίστα των πιο αποτελεσματικών συνηθειών που μπορείς να υιοθετήσεις για να έχεις μία καλύτερη ζωή.

Φαντάσου έναν κόσμο όπου όλοι μας θα διαβάζαμε ένα βιβλίο την εβδομάδα προσπαθώντας παράλληλα να βελτιώσουμε τον τρόπο σκέψης μας. Να αμφισβητήσουμε τις προσωπικές μας αντιλήψεις. 52 βιβλία σε ένα χρόνο, 500 βιβλία σε μία δεκαετία που ισοδυναμούν με γνώσεις και με την εν δυνάμει απόκτηση νέας νοοτροπίας. Αυτό είναι ουτοπικό, αλλά η αξία του θα ήταν ανεκτίμητη. Τα βιβλία που μπορείς να διαβάσεις είναι αμέτρητα, ψυχολογία, βιολογία, ιστορία, οικονομικά, φιλοσοφία, θρησκεία, πωλήσεις, κοινωνικές δεξιότητες, σχέσεις, φωτογραφία, κινηματογράφος και οτιδήποτε άλλο φανταστείς και σε ενδιαφέρει.

Φαντάσου ένα κόσμο όπου όλοι θα εμπέδωναν τα μαθήματα της ιστορίας - ίσως να μην επαναλαμβάναμε τόσο συχνά τα λάθη του παρελθόντος. Φαντάσου έναν κόσμο όπου όλοι θα αντιλαμβάνονταν καλύτερα την ανθρώπινη φύση. Θα εξακολουθούσαμε να διαφωνούμε και να κατηγορούμε ο ένας τον άλλον, αλλά ίσως όχι τόσο γρήγορα. Τι θα γινόταν αν είχαμε περισσότερες οικονομικές γνώσεις, αν ήμασταν συναισθηματικά πιο σταθεροί, λιγότερο συμβατικοί, πιο ανοιχτόμυαλοι και εξετάζαμε ό,τι ξέρουμε και μαθαίνουμε σε αντίθεση με το να πιστεύουμε τυφλά στις αντιλήψεις και τις αρχές με τις οποίες ανατραφήκαμε; Όσο μαθαίνεις, συνειδητοποιείς ότι γνωρίζεις πολύ λιγότερα από όσα νόμιζες. Όσο μαθαίνεις, είσαι πιο ανοιχτός στην επαφή με νέες ιδέες και απόψεις.

Τα λόγια και τα διδάγματα των πιο επιτυχημένων ανθρώπων στον κόσμο μας είναι διαθέσιμα μέσα σε βιβλία. Εμείς όμως, επιλέγουμε να τα αγνοούμε. Οι περισσότεροι επιλέγουν να δοκιμάσουν να κάνουν λάθος, απλά γιατί ο εγωισμός τους κάνει να πιστεύουν ότι είναι τόσο έξυπνοι που μπορούν να βρουν τη λύση σε όλα τα προβλήματα. Ό,τι κι αν θες να κάνεις, όποιο συναίσθημα κι αν έχεις αισθανθεί και όποια κατάσταση κι αν βιώσεις, έχει ήδη καταγραφεί σε κάποιο βιβλίο. Δεν είσαι μοναδικός.

Μπορείς να χρησιμοποιήσεις τα βιβλία για να προβλέψεις τα πιθανά αποτελέσματα των πράξεών σου, γιατί πολύ από τους κινδύνους στη ζωή που μπορούν να αποφευχθούν μέσω της γνώσης που σου παρέχουν τα βιβλία.

Διάβασμα και Φωτογραφία

Προσωπικά αντλώ συνέχεια έμπνευση από βιβλία, έμπνευση την οποία χρησιμοποιώ στην δουλειά μου σαν φωτογράφος. Και δεν αναφέρομαι αποκλειστικά σε βιβλία φωτογραφίας, κινηματογράφου ή φωτογραφικά λευκώματα. Μιλάω για μυθιστορήματα, διηγήματα, δοκίμια, ποιήματα. Οι πληροφορίες, τα διδάγματα, οι εμπειρίες αλλά και οι εικόνες που λαμβάνω διαβάζοντας, πυροδοτούν συνεχώς δημιουργικές ιδέες, οι οποίες βρίσκουν εφαρμογή στα φωτογραφικά μου έργα. Άλλες φορές συνειδητά και άλλες υποσυνείδητα. Όταν ακούν αυτή για αυτή την επηρροή των βιβλίων πάνω μου, άνθρωποι που συνήθως δεν διαβάζουν, παραξενεύονται… Δεν μπορούν να κατανοήσουν, πώς το διάβασμα πυροδοτεί μια σειρά αντιδράσεων μέσα στο κεφάλι σου, οι οποίες στην συνέχεια σου δίνουν τις ιδέες που εφαρμόζεις στη δουλειά σου και μετά σε ρωτάνε…”μα πώς το σκέφτηκες αυτό;”. Και η απάντηση “απλά διαβάζω…”.

Κάποιοι άνθρωποι πραγματικά δεν αγαπούν το διάβασμα, κάποιοι άλλοι δεν μπορούν να διαβάσουν, αλλά αν θες και προσπαθήσεις να διαβάζεις περισσότερο, τα οφέλη σου εγγυόμαι είναι αμέτρητα. Δοκίμασε λοιπόν να διαβάζεις 20-30 λεπτά τη μέρα ή έστω όποτε μπορείς γιατί το διάβασμα ανήκει στη μικρή λίστα των πιο αποτελεσματικών συνηθειών που μπορείς να υιοθετήσεις για να έχεις μία καλύτερη ζωή.

Διάβασε, μάθε, υιοθέτησε…